Liderlik nedir ve bir lider nasıl davranması gerekir gerekir
LİDER
Liderin Tanımı
Toplumları arkalarından sürükleyen, onların ufkunu açan, yeniliklere açık olan, basmakalıplara takılı kalmayan,
sürekli kendini yenileyen ve sorunların çözümüne en hızlı, en pratik yollarla çözüm üreten, toplulukları pozitif
motive edebilen kimselere lider denir. Kendi düşüncelerini, istek ve iradesini yanındaki kişilerin sevgi,
saygı ve güvenini kazanarak onlara kabul ettirebilen kişilerdir.
Yönetici, bir örgütün amaçlarını gerçekleştirmek için var olan örgüt yapısını ve prosedürü kullanan kişidir.
Lider ise örgütsel yol göstericilere (emir, direktif, kararname) mekanik olarak uymanın üstünde ve
ötesinde bir etkileme gücüne sahip olan kişidir. Bu anlamda liderlik, bir örgütün amaçlarını
gerçekleştirme ya da bu amaçları değiştirmek için yeni bir yapı ve prosedür başlatma olarak
tanımlanabilir. Lider, doğru olan şeyleri yapmayı hedeflerken yönetici, işleri doğru yapmaya odaklanır.
Liderlik makam ve statüden çok kişiliğin ürünüdür. Liderler genellikle kendine güvenirler, daha az kişisel
davranırlar, çabuk fikir üretirler, eyleme geçerler, çevresindekilerin davranışlarına karşı duyarlı olurlar.
Liderlik için kişisel bütünlük önemli bir ihtiyaçtır. Liderlik belirgin niteliklere bağlı olmadan yeni
durumlara göre oluşur. Yani lideri var olan durum yaratabilir. Liderlik herhangi bir atama ürünü olarak
ortaya çıkmaz. Bir kişinin lider olarak nitelendirilebilmesi için astlarının onu lider olarak görmesi gerekir.
Esin kaynağı olma, etkileme, takımlar oluşturma, örnek olma ve kabul edilme gibi özellikleri de liderliği
niteleyen özellikler arasında saymak mümkündür. Yapılan herhangi bir işte yanındaki kişilerle hareket
edebilen, onları doğru hedefe yönlendirebilen, değişik fikir ve görüşlere saygı duyan, arkasındaki ve
yanındaki kitleleri sürükleyebilen ve onlara yeni ufuklar açabilen kişidir.
LİDERLİK NEDİR?
Liderlik, insanların hareket ve davranışlarını etkileme sanatıdır. Lider ise, kendi istek ve iradesini, diğer insanlara, onların saygı, güven, itaat ve bağlılıklarını kazanarak, kabul ettirme yeteneğidir. Liderlik özelliklerinin önemli bir kısmı doğuştan gelir. Bunlar eğitim ile geliştirilebilir.
BİR LİDERLERDE OLMASI GEREKEN VASIFLAR NELERDİR?
Liderde güven:
Lider önce kendine güvenmeli, sonrada bu vasfı dolayısıylada herkes ona güvenebilmelidir. Eğer bir liderin kendine güveni yoksa, kimsenin de ona güveni olmaz.
Liderin Enerjisi:
Lider, beraber çalıştığı kişilerin isteklerini, hatta daha fazlasını yapmaya istekli olmalı ve de yapmalıdır. Onlardan daha fazla çalışmak, düşünmek, tehlikeye göğüs germek, herkesten fazla yük yüklenmek zorundadır.
ZAMANINI SEÇMEK:
Lider, yeniliğe açık olmalı, eskimiş düşüncelere takılıp kalmadan onları bir kenara bırakıp, yeni fikir ve görüşlere açık olmalı, kendini sürekli yenilemelidir.
BERRAKLIK:
Lider hükmünü mantık çerçevesinde vermeli, kendi hükmi düşüncelerinin alternatiflerini tartmalı ve ondan sonra karar vermelidir. Düşüncelerini açık ve berrak şekilde ifade edebilmelidir.
CESARET:
Lider, içinde taşımış olduğu cesareti yalnız kendine saklamamalı, bunu çevresine yaymalıdır.
İLGİ:
İnsanlar kendilerine ve problemlerine gerçekten ilgi gösterdiğine inanmadıkları kimsenin arkasından gitmezler. Lider arkasından gelenleri iyi tanımalı, onları kırılganlıktan alıkoymalı, onların yaratıcılıklarını ortaya çıkarmalıdır.
AHLÂK:
Asla taviz vermeyeceği bir dürüstlük ve kuvvetli bir ahlâk duygusu. Bunlar bir liderde yerleşmiş olması gereken vasıflardır.
İNANÇ:
Bir lider, yanındaki adamlarına ve onları yönelttiği amaca inanmak zorundadır. Kendisinin inanmadığı bir şeye, yanındakilerinde inandırmak ve hatalarına ortak etmek yanlışlığına düşmemelidir. Ama inandığı bir şeyinde arkasından sonuna kadar tüm tehlikelere rağmen gitmelidir.
LİDER NİÇİN ÖNEMLİ?
Çalıştığı kişilerin hedeflerinden sapmamaları, morallerini en üst seviyede tutmaları, çalışma şevklerini yitirmemeleri, beklenen katkıyı
yapabilmeleri ancak yönetimin sürekli ve etkin liderliğiyle mümkündür. Ortak çalıştıkları kişilerin liderin arkalarında olan bu gücünü hissetmeleri
onları daha fazla motive edecek, verimliliklerini ve sorumluluklarını artıracak, çalışma kültürlerine ekstra katkı yapacaktır.
ETKİLİ BİR LİDERİN MUTLAKA SEVİLEN YA DA TAKDİR EDİLEN BİRİ OLMASI GEREKMEZ:
Liderlikte popüler olmak değil, sonuç en önemli unsurdur. Liderler sürekli gündemdedir. Bu nedenle örnek oluştururlar.
LİDERLİK:
Yüksek mevki, ayrıcalıklar, unvan veya para değil, sorumluluktur. Çalıştıkları kuruluşları başarıya ulaştıracak hedefleri araştırır, Farklılıklara saygı duyar, kendi kopyalarını aramazlar. Yanındakilerin gücünden korkmaz, bundan şeref duyarlar. Ekip çalışmasına değer verir, yetenekli insanlarla çalışır ve onların yaratıcı gücünden en iyi şekilde faydalanır. Üstün zeka, analiz ve sentez yapabilme kabiliyetine sahip olmalı, düşüncelerini en iyi biçimde aktarabilmeli, sabırlı olmalı, insanları anlamalı, sevmeli ve kendilerini bir tek gayeye adamış olmalıdır. Mutlaka yetki ve iş dağılımını en iyi şekilde yapan kişilerdir. Kendilerini yansıtan, farklılıklarını ortaya koyan çalışmaları mutlaka kendileri yapmalı, kimseye havale etmemelidir. Lider buluş yapar, geliştirir, insanla ilgilenir, güvenden esinlenir, ne ve niçin diye sorar, gözü ufuktadır, uygular, oluşturur, doğru işler yapar, çalışanlarını motive eder, hedefe yöneltir. Ekip çalışmasının getireceği kazanımlarının geliştirilmesinde, organizasyon içindeki iletişimin arttırılmasında önemli rol oynar.
ETKİLİ LİDERLİK İÇİN ÖNERİLER
LİDERLİK YAPMANIN NE DEMEK OLDUĞUNU ANLAYIN:
Ekibinizi, sizin vizyonunuzdan esinlendirmek, onları hedefe yöneltmek, sonuç almaya cesaretlendirmektir
LİDERLİK YAPMANIN NİÇİN ÖNEMLİ OLDUĞUNU ANLAYIN:
Ekip halinde çalışan insanlar tek tek çalışanlara oranla daha üretkendir. Size en iyi uyan liderlik stilini bulun. Olumlu olun, çünkü olumlu tutumla ekibinizin sizi nasıl gördüğü arasında bir bağ vardır.
HEDEFLERİNİZİ BELİRLEYİN:
Ekibin hedefini ortaya koyun. Bu hedeflere nasıl ulaşılacağını bildiğinizi gösterin. Ekibin her üyesine kendisinden beklenenleri, hedeflere bağlanmalarını sağlayın.
EKİP ÜYELERİNE İLGİ GÖSTERİN:
Ekibinizdekilerin her birinin ne ile motive olduğunu öğrenin. Ekip üyelerinin işin hangi yanından zevk aldıklarını, güçlü ve zayıf yanları olarak neleri gördüklerini tartışın. İşlerini, insanların beceri ve ihtiyaçlarıyla bağlantılanırdın.
İNSANLARI HERKESİN İÇİNDE ÖVÜN:
Ekibinizdekileri sürekli topluluk da överek motive edin. Çünkü insanlar övülmekten ve takdir edilmekten hoşlanırlar.
GEREKTİĞİNDE UYARIN:
Uyarmak övmekten daha zordur. Ama asla uyarı görevinizi yaparken kırıcılığa kaçmamalı, hedeften sapmalardaki olgulara vurgu yapmalıdır.
ÇATIŞMALARI ÇÖZÜME ULAŞTIRIN:
Ekip üyeleri arasında doğacak olan çatışmaları görmezden gelmemeli, anında müdahale etmeli, performansa etki etmeden mutlaka çözüme ulaştırmalıdır.
STRESİ YÖNETİN:
Çalıştığınız ortamın stresinin farkında olun. Üretkenliğinize ve sağlığınıza etki etmeden bu sorunu aşın. Stresin sebeplerini bulun ve çözüm yollarını arayın
EKİBİN GELİŞMESİNE YARDIMCI OLUN:
Ekipler dört aşamadan geçtikten sonra gelişirler. Bunlar; yoklama, sürtüşme, anlaşma ve performans aşamalarıdır. Ekibiniz bu aşamalardan geçtikçe ekip lideri olarak sizin rolünüz de değişecektir. Liderlik yaklaşım ve stilinizi ekibinizin ihtiyaçlarına uydurmaya çalışın.
LİDERLİK NE DEĞİLDİR?
Liderlik bir ayrıcalık pozisyonu değildir:
lider, çevresinden farklı olan fakat bu farklılığı çevresinin etkinliği için değerlendirebilen kişidir.
Liderlik bir kişilik kültürü yaratmak değildir:
Lider, kendini üstün kişi görme, yanılmaz ve yenilmez olarak düşünme haline dönüşmemelidir.
Liderlik vazgeçilmez olmak değildir:
Etkin ve başarılı bir liderlik vazgeçilebilir olabilmektir.
Liderlik başkalarını suçlamak değildir:
Liderlik öncelikli olarak verilen kararlardan ve doğan sonuçlardan sorumlu olmaktır.
DİKKAT ÇEKMEK VARKEN NİYE SAKLANASIN? LİDERİ ŞARTLAR BELİRLER, EĞER LİDER ŞARTLARI BELİRLERSE; O DİKTATORLUK OLUR

